دسترسی سریع به محتوای این مقاله:
دانستنیها از دنیای فرش دستبافت
اینجا تار و پود زندگی را با عشق میبافند. یکی از آثار ملی ما ایرانیان فرش دستبافت است. همانی که با طرح و رنگش همیشه حرفی برای گفتن دارد. آنها در طرحهای بسیار متنوعی بافته میشود. معمولاً مردمان هر منطقهای طرح مخصوص خودشان را بر روی تار و پود آن اجرا میکنند.
به دلیل همین تنوع بالا، لازم است تا با مهمترین نکات کاربردی درباره آن آشنا باشیم تا بتوانیم در هنگام خرید، یک انتخاب عالی و بدون کاستی را تجربه نماییم. در این مقاله قصد داریم شما را با مهمترین نکاتی که در هنگام خرید باید مورد توجه قرار بدهید آشنا سازیم. از شما دعوت میکنیم تا پایان ما را همراهی فرمایید.
آشنایی با انواع فرش دستبافت
در چیدمان داخلی به خصوص دکوراسیون داخلی ایرانی، آنها یکی از مهمترین اجزایی است که حتماً در نظر گرفته میشود. مزایایی که این کفپوشها برای خانههای ما دارد بر همگان آشکار است، از جمله این موارد میتوان به این نکات اشاره نمود:
• آنها با خود زیبایی را به خانههای ما میآورند.
• یک پوشش مناسب و محافظ برای کف خانهها به شمار میروند.
• فرشهای دستباف به خاطر بهرهمندی از مواد طبیعی، ایجاد حساسیت نمیکنند.
• یکی از جالبترین ویژگیهای فرش دستبافت این است که در فصل زمستان، کف خانه را گرم میکنند و در فصل تابستان خنک نگه میدارند.
در دکوراسیون داخلی، قالی و یا قالیچه، به نوعی تکمیل کننده طرح هم به حساب میآید. و انتخاب رنگ و طرح و همینطور اندازه آن نیاز به دقت کافی دارد.
در شهرهای مختلف ایران زمین، دستان هنرمند، طرحها و رنگهای گوناگونی را بر تار و پودشان مینشانند. از این رو میتوان آنها را با توجه به رنگ، و نقش و نگاری که دارند در چندین گروه طبقهبندی نمود.
نام آشناترین آنها عبارتند از:
فرش دستبافت عشایری
این مدل از فرشهای دستباف، همانند یک کتاب قصه، حرفهای زیادی برای گفتن دارد. طرحهای بکار رفته در آن با طرحهای مورد استفاده در دیگر نقاط تفاوتهای اساسی دارد.
یکی از این تفاوتها به عدم تقارن در آن مربوط میشود. در این نمونهها، طرحهایی از گلها و درختان، حیواناتی مانند طاووس، شیر، بز، مار، لاکپشت، اژدها و عقاب و … و اشکال هندسی مانند مثلث و لوزی به چشم میخورد.
یک نکته حائز اهمیت در خصوص فرش عشایری این است که برای رنگآمیزی الیاف پشمی آنها فقط از مواد طبیعی استفاده میشود.
این نمونهها به خاطر بهرمندی از مواد صد در صد طبیعی و مرغوب، طول عمر بالایی هم دارند.
فرش دستبافت کاشان: کاشان شهری است با سابقه چند هزار ساله در فرشبافی. رنگهایی که پیشتر در بافت فرش کاشان مورد استفاده قرار میگرفت، عبارت بود از:
- دور لاکی
- دور سرمهای
- سبز
- دوغی
- کرم
- چهرهای
- و نوعی آبی موسوم به الماسی
در نمونههای مدرن با توجه به تقاضای بازار بیشتر آنها با حاشیه مسی و یا چهرهای (منظور نوعی صورتی روشن است.) بافته میشود. طرحهای سنتی که در این نمونهها مورد استفاده قرار میگیرند، عبارتند از:
- شاه عباسی
- شکارگاه
- گلدانی
- محرابی
- افشان
- و محتشم.
نکته کلیدی در طرحهای بکار رفته در فرش کاشان، استفاده از ترنج و لچک در آن است. البته باید خاطر نشان ساخت که طرح افشان، تنها طرحی است که در آن ترنج و لچک وجود ندارد. طرح افشان بیشتر شامل طرحهای اسلیمی است.
فرش دستبافت کرمان: استان کرمان هم یکی از مراکز مهم قالیبافی ایران به شمار میرود. علاوه بر خود شهر کرمان، شهرهای راور، سیرجان و شهر بابک هم از جمله مراکز مهم قالیبافی استان به شمار میآیند. یکی از زیباترین جلوههای نوع دستباف کرمان، انواع رنگهای سبزی است که در بافت آن مورد استفاده قرار میگیرد.
و وجه تمایز آن با سایر مناطق هم شمرده میشود. طرحهای قالیهای کرمان بیشتر از نوع طبیعتگرا هستند. طرحهای ریز و پرکار از جمله ویژگیهای این مدل از قالیها به شمار میآیند.
دستباف آذربایجان: شهرهای مختلف آذربایجان از جمله مراکز بنام و مشهور قالیبافی ایران به شمار میروند. از جمله هریس، خوی و تبریز.
یکی از معروفترین نقشهای قالی آذربایجان، طرح ماهی است. همانند فرش کاشان، رنگهای زمینه روشن با حاشیههای صورتی، خاکی و گلبهی هم از جمله رنگهای پرطرفدار آن به شمار میرود.
فرش قدیمی و آنچه باید بدانید!
این محصول صنایع دستی با گذر زمان بر ارزش و قدمتش افزوده میشود. مهمترین نکتهای که در نگهداری از فرش قدیمی باید مورد توجه قرار بگیرد، مربوط به شستشوی آن است.
این مدل از قالیها به دلیل آنکه تار و پود حساسی دارند، باید کاملاً با احتیاط و با استفاده از شامپوهای مخصوص شسته شوند. و به اصطلاح، اعلاشویی بشوند. از این رو در زمان تحویل آنها به قالی شوییها باید این نکته را مورد توجه قرار بدهید.
نکات مهم در خرید فرش دستبافت
زمانی که برای خرید قالی مراجعه میکنیم معمولاً به غیر از طرح و رنگ آن، از دیگر ظرافتهایی که باید مورد توجه قرار بگیرند، آگاهی نداریم. از این رو ممکن است در کمال ناباوری اشتباهات جبرانناپذیری را در هنگام خرید مرتکب شویم.
با توجه به قیمت بالای این نمونهها، لازم است تا در این زمینه اطلاعات دقیقی را کسب نماییم.
خبر خوب برای شما این است که در این بخش، مهمترین نکات خرید فرش دستباف را گرد آوردهایم. و شما میتوانید با مطالعه نکات مطرح شده در این قسمت، بدون نگرانی یک خرید بینقص را تجربه نمایید. و حالا وقت آن رسیدهاست که برویم سراغ اصل ماجرا یعنی نکات مهمی که در هنگام خرید باید به آنها دقت نمایید:
۱- دستی بر روی آن بکشید و یکنواختی سطح آن را چک کنید. در مرحله پرداخت، قالیهای بافته شده، پرزهای آنها، باید به صورت یکنواخت کوتاه شدهباشند. و این یکی از نشانههای مرغوبیت آنها به شمار میآید.
۲- پشت قالی را بررسی کنید. باید گرهها به صورت مرتب بافته شدهباشند. در نمونههای اعلا، در هنگام بافته شدن، رجها را به خوبی میکوبند. به این ترتیب در پشت کار نهایی، پودها قابل دیدن نیستند.
۳- الیاف پشمی و ابریشمی برای بافتن فرشهای دستباف مورد استفاده قرار میگیرند. آنها توسط مواد طبیعی رنگ میشوند. در نمونههای مرغوب این کالا، رنگها، در تمام بخشهای پرزها به صورت یکنواختی قرار میگیرند. بنابراین در هنگام خرید با دستتان پرزها را بررسی کنید و یکنواختی رنگ آنها را تست نمایید.
۴- در دکوراسیون داخلی امروزی تمام بخشهای خانه با این نمونه از کفپوشها پوشانیده نمیشود. به این منظور باید قبل از خرید اندازههای مناسب خود را محاسبه کنید. تمامی آنها در سایز استاندارد، شش، نه و دوزاده متری بافته میشوند. ابعاد کوچکتر، در دسته قالیچهها جای میگیرند.
۵- اگر برای قسمتی از خانه که رفت و آمد در آنجا زیاد است، قصد دارید فرشی انتخاب کنید، بهتر است گزینه قالیهای ابریشمی را کنار بگذارید. نمونههای ابریشمی ظریفتر و در نتیجه حساستر هستند.
۶- هر چه تعداد گره و تراکم آن بالاتر باشد، آن نمونه از مرغوبیت بالاتری هم برخوردار است.
۷- فرشهای دستباف ابریشمی یا به صورت گل ابریشم بافته میشوند و یا چله ابریشمی هستند. در حالت اول قیمت آنها کمی بهتر است. اما فرشهای دستباف با چله ابریشم انواعی بسیار گرانقیمت و البته بسیار مرغوب هستند.
خرید فرش دستباف ارزان
ارزان قیمت بودن برای این نوع از کفپوشها شاید کمی عجیب باشد. زیرا همه ما به خوبی میدانیم که هیچ ارزانی بی دلیل نیست! اگر بودجه شما محدود است و تصمیم گرفتهاید حتماً به سراغ فرش دستباف بروید، کمی صبر کنید.
ابتدا باید از سلامت آن اطمینان داشته باشید تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود. به عنوان مثال خریداری یک قالی بید زده و یا موریانهدار میتواند به دیگر بخشهای خانه شما هم آسیبهای جبرانناپذیری را وارد کند. اما همیشه هم داستان به این شکل نیست!
ممکن است کیفیت نقشه بافته شده و یا موارد دیگری موجب شده تا قیمت آن پایینتر باشد. این موارد ممکن است از دید خریدار قابل چشمپوشی باشد. به عنوان مثال میتوان این موارد را مد نظر قرار داد:
۱- طرح گلهای بافته شده در آن، ممکن است ناقص باشد.
۲- تقارن، در طرح و رنگ وجود نداشته باشد.
۳- الیاف پشمی بکار رفته در آن از نوع مرغوب نباشد.
۴- نقشی که در زمینه بافته شده با نقش حاشیه همخوانی نداشته باشد.
۵- نمونههای درشت بافت اصولاً قیمت پایینتری دارند.
با آگاهی از هر کدام از این موارد، میتوانید یک انتخاب درست داشته باشید.
کلام آخر
حتماً شنیدهاید که میگویند، هر گردی گردو نیست! در اینجا باید بگوییم که هر فرش دستبافی هم مرغوب نیست. در هنگام خرید علاوه بر اندازه و طرح و رنگ، که اتفاقاً بسیار هم مهم است، باید به نکات مهمی مانند یکنواختی سطح آن، نحوه رنگآمیزی و … توجه نمود.
تمامی این نکات در بخشهای قبلی به صورت کامل آورده شدهاست. معمولاً یکی از بهترین انتخابها برای پوشانیدن بخشی از کف خانهها قالیها هستند. و در صورت امکان بهتر است قالی انتخابی از نوع دستباف باشد.
در مناطق مختلف ایران، آنها با طرحهای گوناگونی بافته میشوند. و اینجا استایل دکوراسیون داخلی و صد البته سلیقه شخصی شما وارد عمل شده و بهترین گزینه را انتخاب خواهد کرد.
در این مقاله تلاش کردیم تا مهمترین نکات درباره شناسایی فرش دستباف مرغوب را با شما در میان بگذاریم. از اینکه تا پایان با ما همراه بودید، از شما بسیار سپاسگزاریم.
منبع : Etsy